شقاق مقعدی یا فیشر پارگی یا بریدگی در پوشش مقعد است. این یک بیماری شایع است که می تواند باعث درد و ناراحتی به خصوص در هنگام دفع مدفوع شود. علائم شقاق ممکن است شامل درد، خونریزی، خارش و احساس سوزش در حین یا بعد از دفع مدفوع باشد.
عوامل متعددی می توانند در ایجاد فیشر نقش داشته باشند، از جمله یبوست، اسهال، زایمان و رابطه جنسی مقعدی. گزینه های درمانی ممکن است شامل کرم ها و پمادهای بدون نسخه، حمام گرم، تغییرات رژیم غذایی و در برخی موارد جراحی باشد. اگر علائم شقاق مقعدی را تجربه می کنید، مهم است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشید، زیرا در صورت عدم درمان می تواند منجر به عوارض شود.
علائم شقاق مقعدی
علائم فیشر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد در هنگام دفع مدفوع: این شایع ترین علامت شقاق است. ممکن است در حین و بعد از دفع مدفوع درد شدید و سوزشی را تجربه کنید.
خونریزی: ممکن است بعد از پاک کردن، متوجه خون قرمز روشن روی دستمال توالت شوید. در برخی موارد، ممکن است خون روی سطح مدفوع نیز مشاهده شود.
خارش: شقاق مقعدی می تواند باعث خارش و سوزش در اطراف مقعد شود.
احساس سوزش: ممکن است احساس سوزش در اطراف مقعد به خصوص پس از دفع مدفوع داشته باشید.
دلایل و عوامل خطر
یبوست: یبوست مزمن می تواند خطر ایجاد فیشر را افزایش دهد. اگر در دفع مدفوع مشکل دارید یا به ندرت دفع دارید، ممکن است نشانه یبوست باشد. دفع مدفوع سفت و خشک می تواند باعث پارگی در پوشش مقعد شود.
اسهال: اسهال مکرر می تواند پوست اطراف مقعد را تحریک کرده و خطر ایجاد شقاق مقعدی را افزایش دهد.
زایمان: زنانی که از طریق واژینال زایمان کرده اند ممکن است در معرض افزایش خطر ابتلا به فیشر باشند.
رابطه جنسی مقعدی: رابطه مقعدی می تواند باعث آسیب به مخاط مقعد شود و خطر ایجاد فیشر را افزایش دهد.
بیماری التهابی روده (IBD): افراد مبتلا به IBD، مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو، ممکن است در معرض افزایش خطر ابتلا به شقاق مقعدی باشند.
افزایش سن: با افزایش سن، بافت های مقعد ضعیف تر و مستعد پارگی میشوند.
زور زدن در هنگام دفع مدفوع: زور زدن برای دفع مدفوع می تواند به مقعد فشار وارد کند و خطر ایجاد شقاق را افزایش دهد.
درمان شقاق مقعدی
درمان شقاق به شدت عارضه بستگی دارد. در بسیاری از موارد، درمان های محافظه کارانه در تسکین علائم موثر است. در اینجا برخی از گزینه های رایج درمانی آورده شده است:
داروهای موضعی: کرم ها و پمادهای بدون نسخه مانند هیدروکورتیزون می توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
حمام گرم: قرار گرفتن در آب گرم چند بار در روز می تواند به تسکین درد و بهبودی کمک کند.
تغییرات رژیم غذایی: خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا و نوشیدن آب فراوان می تواند به نرم شدن مدفوع و جلوگیری از یبوست کمک کند.
نرم کننده های مدفوع: ممکن است پزشک نرم کننده مدفوع را برای راحت تر کردن حرکات روده توصیه کند.
شل کننده های عضلانی: اگر دچار اسپاسم در عضلات اسفنکتر مقعدی هستید، پزشک ممکن است شل کننده عضلانی را برای کمک به تسکین درد تجویز کند.
جراحی: در برخی موارد، ممکن است جراحی برای ترمیم شقاق مقعد ضروری باشد. این ممکن است شامل روشی به نام اسفنکتروتومی داخلی جانبی باشد که شامل بریدن عضله اسفنکتر داخلی مقعد برای کاهش فشار بر روی شقاق است.
فیزیوتراپی کف لگن
فیزیوتراپی کف لگن می تواند درمان موثری برای شقاق مقعد باشد. فیزیوتراپی کف لگن نوعی فیزیوتراپی است که بر روی عضلات، رباط ها و بافت های ناحیه لگن تمرکز دارد. این می تواند به بهبود قدرت، انعطاف پذیری و هماهنگی عضلات کمک کند، که می تواند به کاهش درد و بهبودی کمک کند.
در مورد شقاق مقعد، فیزیوتراپی کف لگن می تواند به موارد زیر کمک کند:
کاهش تنش عضلانی: سفت شدن یا اسپاسم عضلات کف لگن می تواند بر ناحیه مقعد فشار وارد کند و فیشر را بدتر کند. فیزیوتراپی کف لگن می تواند به کاهش تنش عضلانی و بهبود جریان خون در ناحیه کمک کند.
تقویت عضلات کف لگن: ضعف عضلات کف لگن می تواند به ایجاد شقاق مقعدی کمک کند. تمرینات کف لگن، مانند کگل، می تواند به بهبود قدرت عضلانی و جلوگیری از شقاق آینده کمک کند.
بهبود عملکرد روده: فیزیوتراپی کف لگن می تواند به بهبود عملکرد روده کمک کند مانند کاهش یبوست که می تواند به جلوگیری از ایجاد شقاق مقعدی کمک کند.
